راهنمای کامل نگهداری و تکثیر گیاه فیکوس بنجامین در خانه - وبلاگ سطح دیتا

به گزارش وبلاگ سطح دیتا، فیکوس بنجامین یا انجیر برگ ریز یکی از گیاهان آپارتمانی زیبا و بومی منطقه ها استوایی و نیمه استوایی است. اگر دوست دارید در خانه یک درختچه زیبا داشته باشید، بنجامین گزینه مناسبی است. در ادامه در خصوص روش های نگهداری و مراقبت از بنجامین بیشتر بخوانید.

انجیر برگ ریز یا فیکوس بنجامین چیست؟

انجیر برگ ریز یا درخت فیکوس که با نام فیکوس بنجامین هم شناخته می گردد، به عنوان یک درخت همواره سبز در اقلیم استوایی و نیمه استوایی رشد می نماید اما در خانه، محل کار و دفاتر اداری هم به عنوان گیاه آپارتمانی نگهداری می گردد. نگهداری از بنجامین راحت است و این گیاه زمانی که به شرایط محیط عادت کند، رشد خوبی خواهد داشت.

این گیاه زیبا شاخه های باریکی دارد که از یک تنه خاکستری روشن، با برگ های تیره، متراکم و براق، به شکل قوس دار منشعب می شوند. کسانی که این گیاه را در خانه نگهداری می نمایند، معمولا آن را مرتب هرس می نمایند تا ارتفاع آن در حدود 1 تا 2 متر باقی بماند. گاهی اوقات برای تزیین بیشتر این گیاه، ساقه های آن را به صورت تزیینی می بافند. این گیاه سریع رشد می نماید و ممکن است سالی یک بار احتیاج به تعویض گلدان داشته باشد؛ اما برای اینکه برترین نتیجه را بگیرید، تعویض گلدان را در اوایل بهار انجام دهید. انجیر برگ ریز برای انسان و حیوانات خانگی مسموم نماینده است.

جدول اطلاعات کلی در خصوص بنجامین

مراقبت از گیاه بنجامین

در آب و هوای گرمسیری، انجیر برگ ریز را می توان به عنوان درختی که ارتفاع آن تا 18 متر می رسد، پرورش داد و گاهی اوقات آن را به عنوان گیاه پرچین کاشته و هرس می نمایند. فیکوس بنجامین به راحتی در داخل خانه در گلدان های پر از مخلوط خاک گلدان و در نور غیرمستقیم و زیاد یا در منطقه ها آفتابی که کمی سایه بعدازظهر دارند رشد می نماید. در طول فصل رشد، این گیاه باید به طور منظم آبیاری گردد، اما از پاییز تا اواخر زمستان می تواند خاک خشک تری داشته باشد.

نور

بنجامین به یک محیط روشن با میزان زیادی تابش غیرمستقیم نور آفتاب احتیاج دارد. بهتر است در ابتدای صبح کمی نور مستقیم هم دریافت کند. این گیاه در زیستگاه طبیعی خود در منطقه های نیمه سایه رشد می نماید اما در فضاهای بسته برای رشد کردن و زنده ماندن به نور نسبتا خوب احتیاج دارد. برای نگهداری از فیکوس بنجامین باید مکانی روشن داشته باشید و برای نگهداری در اتاق ها و خانه های تاریک مناسب نیست.

گلخانه ها و پاسیوهای خانه های قدیمی به خاطر رطوبت بالا و نور زیادی که دارند، معمولا محیط مناسبی برای نگهداری از این گیاه هستند. راهروهای پرنور هم می توانند مکان خوبی برای نگهداری گیاه باشند اما اگر در منطقه ها سردسیر زندگی می کنید، این گیاه را نباید در راهرو نگهداری کنید چون دمای پایین برای گیاه مناسب نیست.

خاک

هر خاک غنی که زهکشی خوبی داشته باشد برای بنجامین مناسب است. این گیاه احتیاج به خاکی با مواد مغذی ندارد اما باید چند وقت یک بار به آن کود بدهید چون رشد سریعی دارد. موقع تعویض گلدان، از خاک گلدانی بهره ببرید که حاوی پرلیت، ماسه و ورمیکولیت باشد تا زهکشی آن بهبود پیدا کند.

خاک های معمولی گلدان که در گل فروشی ها و گلخانه ها عرضه می گردد برای این گیاه مناسب است.

آب

این گیاه باید خاک همواره مرطوب داشته باشد ولی اجازه ندهید که برای مدت طولانی در آب بماند. آبیاری زیاد گلدان باعث ریختن برگ بنجامین می گردد. یا حتی ممکن است ریشه ها از درون گلدان آغاز به پوسیدن نمایند. این گیاه در منطقه بومی خود معمولا در ابتدای فصل خشک سال، دچار ریزش برگ می گردد. به همین علت این گیاه نسبت به تغییر در رطوبت خاک، حساس است. سعی کنید همواره برنامه آبیاری منظمی برای بنجامین داشته باشید.

اگر قصد دارید برای مدتی در منزل نباشید، باید از قبل فکری برای آبیاری گیاه بکنید. یا آبیاری آن را به کسی بسپارید یا با روش هایی که در مطلب زیر معرفی کردیم، شرایطی را فراهم کنید تا در چند روز غیبت شما از منزل، دچار خشکی و کم آبی نگردد.

دمای هوا و رطوبت

درخت فیکوس در دمای شبانه 18 تا 21 درجه و در دمای روزانه 23 تا 29 درجه سانتی گراد برترین عملکرد را دارد. برای تنظیم دمای خانه در حدی که مناسب این گیاه باشد از ترموستات بهره ببرید. در تابستان از وسایل سرمایشی با دمای خیلی پایین استفاده نکنید چون انجیر برگ ریز در فضای بسته دمای کمتر از 20 درجه را دوست ندارد.

بنجامین به عنوان یک گیاه استوایی، رطوبت بالای محیط را ترجیح می دهد. رطوبت پایین در محیط اطراف گلدان باعث خشک شدن یا چروک شدن برگ گیاه می گردد. برای اینکه رطوبت خانه را تنظیم کنید، به خصوص در فصل زمستان از دستگاه های رطوبت ساز یا بخور بهره ببرید.

پای گیاه را با غبارپاشی همواره مرطوب نگه دارید و برای جلوگیری از خشک شدن برگ ها، گاهی اوقات آن ها را با غبارپاشی کنید.

کود

این گیاه رشد نسبتا زیادی دارد به همین علت در فصل رشد باید به آن کود بدهید تا مواد مغذی لازم برای رشد گیاه کم نگردد. در ابتدای فصل رشد از کودهای مخصوص که به آرامی در گلدان آزاد می شوند، بهره ببرید. در بهار و تابستان می توانید هر ماه به گیاه کود بدهید. در پاییز و زمستان، هر دو ماه یک بار کود دادن را امتحان کنید.

اگر بنجامین با وجود نور خوب و ایدئال، دمای مناسب، رطوبت کافی و میزان کافی کود باز هم دچار ریزش برگ ها می گردد، میزانی کود حاوی منیزیم و منگنز پای آن بریزید.

انواع فیکوس

گیاه فیکوس انواع مختلفی دارد که ویژگی های متفاوتی دارند. رایج ترین انواع آن در ادامه آورده شده اند.

F. benjamina

این مدل برگ های باریک و براق و سبزرنگ دارد و در قالب درختچه های کوچک رشد می نماید. این گیاه نسبت به سرما و سایه، کم تحمل تر است و به نور بیشتری احتیاج دارد. این گونه از بنجامین، مدل دو رنگ هم دارد که نام آن ها F. benjamina variegata و F. benjamina ‘Starlight است.

F. elastica

فیکوس برگ های ضخیم، براق و بزرگ دارد و یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین گیاهان آپارتمانی است. این نوع فیکوس هم انواع مختلفی دارد.

F. lyrata

فیکوس لیراتا یا انجیر ربابی برگ هایی بزرگ و شبیه ویولون دارد و ارتفاع برگ ها به 45 سانتی متر هم می رسد.

هرس کردن

بنجامین رشد سریعی دارد و خیلی زود تبدیل به درختچه ای بزرگ می گردد. برای اینکه بیش از مقدار بلند نگردد و همواره شکل و مقدار مورد نظر شما را داشته باشد باید حتما آن را هرس کنید. البته زمان هرس کردن بسیار مهم است. هرس کردن را باید در فصلی انجام دهید که گیاه در مرحله فعال رشد قرار ندارد. بیشتر گیاهان فیکوس در بهار و تابستان فعال هستند و رشد آن ها در پاییز کم می گردد. این گیاهان در فصل زمستان تقریبا به خواب می فرایند و این فرصت زمانی خوبی برای هرس گیاه اسن و فیکوس بنجامین از هرس کردن آسیبی نمی بیند.

برای پیشگیری از ایجاد آفت ها مثلا قارچ، بهتر است که شاخه و برگ های خشک و مرده گیاه را جدا کنید. این مدل هرس کردن که شامل بریدن شاخه ها و برگ های مرده است، در هر فصلی از سال قابل انجام است. برای هرس کردن گیاه از قیچی مخصوص که ضدعفونی شده و تیز باشد بهره ببرید.

تکثیر فیکوس بنجامین

فیکوس بنجامین یکی از گیاهانی است که به راحتی به وسیله قلمه زدن تکثیر می گردد؛ حتی بدون استفاده از هورمون ریشه زایی. بهتر است که قلمه مورد نظر را در فصل بهار بگیرید و در فصلی تکثیر گیاه را انجام دهید که بتوانید گرما و رطوبت بیشتری برای آن فراهم کنید. فیکوس به ندرت از دانه رشد می نماید و بیشتر گیاهان آپارتمانی در فضای بسته میوه نمی دهند و دانه فراوری نمی نمایند.

برای قلمه زدن فیکوس بنجامین مراحل زیر را دنبال کنید؛

1. قلمه ای به طول 8 تا 10 سانتی متر از گیاه جدا کنید. این قلمه باید حداقل دو برگ داشته باشد و از نوک یک شاخه سالم جدا گردد. اگر برگ اضافه دارد، از نیمه پایینی قلمه، برگ ها را جدا کنید. اگر دوست دارید می توانید این قسمت را در هورمون ریشه زایی بگذارید.

2. انتهای قلمه را در یک گلدان یا ظرف حاوی پیت ماس مرطوب قرار دهید. ظرف را با یک کیسه پلاستیکی بزرگ بپوشانید طوری که پلاستیک با قلمه تماس پیدا نکند. می توانید یک چوب داخل خاک قرار دهید تا پلاستیک را بالا نگه دارد. انتهای کیسه پلاستیکی را در پایین گلدان ببندید.

3. گلدان یا ظرف را در فضایی که نور زیاد و غیرمستقیم دارد قرار دهید. قلمه نباید زیر نور مستقیم قرار بگیرد. دمای اطراف قلمه باید بیشتر از 20 درجه باشد. هر روز قلمه را غبارپاشی کنید تا رطوبت لازم برای رشد آن فراهم گردد. اگر قسمت بالای خاک گلدان خشک شده، آن را مرطوب کنید.

4. بین 2 تا 4 هفته طول می کشد تا قلمه های به مقدار کافی ریشه بزنند. کم کم می توانید شکافی در کیسه پلاستیکی ایجاد کنید تا گیاه به آب وهوای اتاق عادت کند.

5. بعد از حدود 6 هفته، قلمه را به یک گلدان مناسب منتقل کنید. از آن نگهداری کنید تا به یک درختچه کوچک تبدیل گردد. گیاه تکثیر شده را می توانید به عزیزان خود هدیه دهید.

تعویض گلدان بنجامین

گیاه سالم فیکوس، رشد سریعی دارد به همین علت همواره باید مراقب گلدان آن باشید. اگر احساس می کنید که رشد گیاه شما کندتر از قبل شده، احتمالا به خاطر رطوبت کم یا دمای پایین است.

احتیاج به تعویض گلدان به نحوه مراقبت شما از آن هم بستگی دارد. فیکوس تقریبا گیاه انعطاف پذیری است. آن را می توانید به شکل گیاه معمولی آپارتمانی، بونسای، گیاه زینتی بافته شده و… پرورش دهید. در بیشتر شرایط ضروری است که سالانه، گلدان آن را عوض کنید. تعویض گلدان را در اوایل بهار انجام دهید.

زمستان گذرانی

فیکوس بنجامین شما حتی اگر در قالب یک گیاه آپارتمانی نگهداری می گردد، باز هم می تواند از فضای باز لذت ببرد. در فصل هایی که آب وهوای مناسبی برای نگهداری فیکوس در فضای باز دارد، می توانید آن را به بیرون منتقل کنید. مثلا در تابستان فیکوس را بیرون ببرید ولی حواستان باشد که به محض خنک شدن هوا باید به فضای داخلی برگردد.

این گیاه را باید دور از هر گونه گرمای شدید، درزهایی که سرمای شدید دارند و وسایل سرمایش و گرمایش که به شکل باد می زوند، نگهداری کنید. تغییرات مداوم دما باعث ایجاد استرس در کیاه می گردد.

آفت های رایج بنجامین

ریزش برگ های بنجامین اگر به خاطر دلایلی که بالاتر عنوان کردیم نباشد، احتمالا به علت آفت های رایج این گیاه است. بنجامین هم ممکن است به آفت های رایج سایر گل های آپارتمانی مثلا شته یا شپشک سفید دچار گردد. برای از بین بردن آفت ها می توانید از صابون ها یا اسپری های مخصوص بهره ببرید.

مسائل رایج گیاه فیکوس بنجامین

بنجامین گیاه سخت گیری نیست. رایج ترین مسئله ای که برای فیکوس بنجامین پیش می آید، ریزش برگ ها است. این گیاه به خاطر وارد شدن انواع استرس که در شرایط زیر پیش می آید، ممکن است دچار ریزش برگ ها گردد؛

• تعویض گلدان
• کمبود نیتروژن
• آب دادن بیش ازحد
• آب دادن کم
• نور کم
• تغییر دادن مداوم محل نگهداری گلدان
• قرار داشتن در مکانی که تغییرات دمایی آن زیاد است

وقتی گلدان در یک محیط نو مستقر می گردد و به شرایط آن عادت می نماید معمولا مشکل ریزش برگ رفع می گردد.

پاسخ به سؤالات رایج در خصوص فیکوس بنجامین

آیا نگهداری از بنجامین راحت است؟

نگهداری از فیکوس بنجامین راحت است چون این گیاه معمولا با شرایط محیط های داخلی خیلی زود وفق پیدا می نماید.

رشد بنجامین سریع است یا کند؟

این گیاه اگر در شرایط مناسبی نگهداری گردد، رشد سریعی دارد و معمولا 60 سانتی متر در سال رشد می نماید. به همین علت بسیار مهم است که مراقب گلدان گیاه باشید و هر زمان که احتیاج بود آن را تعویض کنید. علاوه بر این، هرس کردن گیاه به طور مرتب و در فصل مناسب را از قلم نیاندازید تا ابعاد گلدان به مقدار ای که دوست دارید باقی بماند.

تفاوت بین انجیر برگ ریز و انجیر پرده ای (F. microcarpa) چیست؟

این دو گیاه مختلف را معمولا با هم اشتباه می گیرند یا هر دو را یک نوع گیاه در نظر می گیرند. البته این دو نوع گیاه شباهت های زیادی دارند. انجیر برگ ریز برگ هایی به سمت پایین دارد ولی انجیر پرده ای به سمت بالا رشد می نماید.

منبع: Thespruce